वर्ल्ड डाऊन सिंड्रोम डे: गैरसमज, सत्य आणि वेळेवर निदानाचे महत्त्व
- Dr. Shruti Wange-Kukale
- Mar 21
- 2 min read
Updated: Mar 21
✍ डॉ. श्रुती वंगे-कुकाले, MBBS, DMRE (रेडिओलॉजिस्ट, त्रिमूर्ती हॉस्पिटल, लातूर)

डाऊन सिंड्रोम म्हणजे काय?
डाऊन सिंड्रोम हा एक अनुवंशिक विकार (genetic disorder) आहे जो एका अतिरिक्त 21व्या क्रोमोसोममुळे होतो. सामान्यतः प्रत्येक व्यक्तीकडे 46 क्रोमोसोम असतात, परंतु डाऊन सिंड्रोम असलेल्या व्यक्तीकडे 47 क्रोमोसोम असतात. यामुळे शारीरिक व बौद्धिक वाढ प्रभावित होते.
डाऊन सिंड्रोमबद्दल सामान्य गैरसमज आणि सत्य
❌ गैरसमज: डाऊन सिंड्रोम हा दुर्मिळ विकार आहे.✅ सत्य: डाऊन सिंड्रोम हा सर्वात सामान्य अनुवंशिक विकारांपैकी एक आहे. अंदाजे प्रत्येक 700 जन्मांमागे एक बाळ डाऊन सिंड्रोमसह जन्माला येते.
❌ गैरसमज: डाऊन सिंड्रोम असलेल्या मुलांना शिक्षण घेता येत नाही.✅ सत्य: योग्य शिक्षण, थेरपी आणि आधार मिळाल्यास डाऊन सिंड्रोम असलेली मुले विविध कौशल्ये आत्मसात करू शकतात आणि स्वतंत्र जीवन जगू शकतात.
❌ गैरसमज: डाऊन सिंड्रोमचा उपचार नाही.✅ सत्य: जरी डाऊन सिंड्रोमचा पूर्ण उपचार उपलब्ध नसला तरी योग्य वैद्यकीय देखभाल, फिजिओथेरपी आणि शिक्षणाच्या मदतीने जीवनाची गुणवत्ता सुधारता येते.
डाऊन सिंड्रोमची लक्षणे आणि निदानाचे महत्त्व
सामान्य लक्षणे:
✅ चेहऱ्याची वैशिष्ट्ये थोडी वेगळी असणे✅ स्नायूंची ताकद कमी असणे (Hypotonia)✅ बुद्धीचा विकास इतर मुलांपेक्षा थोडा धीम्या गतीने होणे✅ हृदयाच्या जन्मजात समस्या असण्याची शक्यता
वेळेवर निदान का महत्त्वाचे आहे?
➡ प्रसवपूर्व (Prenatal) निदान: गरोदरपणात केलेल्या अल्ट्रासोनोग्राफी (Sonography) आणि रक्त तपासण्या (Double Marker, NIPT) यामुळे डाऊन सिंड्रोमचा धोका ओळखता येतो.
➡ जन्मानंतरचे निदान: कॅरिओटायपिंग टेस्ट (Karyotyping) द्वारे डाऊन सिंड्रोमची खात्री केली जाते.
➡ प्रारंभिक उपचार व मदत: लवकर निदान झाल्यास योग्य वैद्यकीय आणि शिक्षण सेवा मिळू शकतात, ज्यामुळे बाळाचा संपूर्ण विकास शक्य होतो.
त्रिमूर्ती हॉस्पिटल: काळजी आणि तत्पर वैद्यकीय सेवा
त्रिमूर्ती हॉस्पिटल, लातूर येथे अत्याधुनिक सोनोग्राफी आणि प्रसवपूर्व तपासणी सुविधा उपलब्ध आहेत. वेळेवर निदान व योग्य सल्ल्याने माता आणि बाळाच्या आरोग्याची योग्य काळजी घेता येते.
🔹 तज्ज्ञ रेडिओलॉजिस्ट आणि सोनोग्राफी तज्ज्ञ उपलब्ध
🔹 अत्याधुनिक निदान पद्धती आणि मार्गदर्शन
🔹 सुरक्षित आणि विश्वासार्ह वैद्यकीय सेवा
डाऊन सिंड्रोम असलेल्या मुलांसाठी समर्थन आणि समजूतदारपणा आवश्यक
डाऊन सिंड्रोम असलेल्या मुलांना प्रेम, आधार आणि योग्य शिक्षण मिळाल्यास ते समाजाचा एक महत्त्वाचा भाग होऊ शकतात. त्यामुळे समाजात याबाबत जाणीव जागृती होणे आवश्यक आहे.
सामाजिक जबाबदारी: या जागरूकतेचा भाग व्हा!
➡ डाऊन सिंड्रोमबाबत जनजागृती करा.
➡ गैरसमज दूर करण्यासाठी वैज्ञानिक माहिती पसरवा.
➡ अशा मुलांसाठी सहानुभूती आणि आधार द्या.
निष्कर्ष
डाऊन सिंड्रोम हा केवळ एक वैद्यकीय स्थिती नसून, ती योग्य उपचार आणि आधाराने व्यवस्थापित करता येते. प्रसवपूर्व निदान आणि वेळेवर उपचार यामुळे मुलांचे आणि त्यांच्या कुटुंबाचे जीवनमान सुधारता येते. त्रिमूर्ती हॉस्पिटल, लातूर येथे अत्याधुनिक निदान सुविधा उपलब्ध असून, गरोदर माता आणि त्यांच्या बाळाच्या आरोग्याची संपूर्ण काळजी घेतली जाते.
डॉ. श्रुती वंगे-कुकाले
रेडिओलॉजिस्ट
त्रिमूर्ती हॉस्पिटल, लातूर
📞 अॅपॉइंटमेंटसाठी कॉल करा: 9421088780
🌐 वैयक्तिक वेबसाईट: www.trimurtihospitalatatur.com📍
पत्ता: MG Rd, मलाबार गोल्ड शॉपच्या बाजूला, सावी वाडी, लातूर, महाराष्ट्र 413512.
#TrimurtiHospitalLatur #HealthcareLatur #OphthalmologyLatur #OrthopaedicsLatur #GynaecologyLatur #RadiologyLatur #EyeCareLatur #BoneHealthLatur #WomenHealthLatur #latur #RadiologyServices #ComprehensiveCareLatur #EyeSpecialistLatur #WorldDownSyndromeDay #DownSyndromeAwareness #InclusionMatters #SupportForAll #TrimurtiHospital #Latur #LaturHealthcare #HealthForAll #ExpertCare #PrenatalScreening #GeneticAwareness #MedicalCare #LaturDoctors #HospitalInLatur #WorldDownSyndromeDay #DownSyndromeAwareness #TrimurtiHospitalLatur
Comments